Đó là nghiên cứu của TS Trần Quang Tuyến và các cộng sự đã tiến hành trong hai năm qua và kết quả đã được công bố trên tạp chí Nghiên cứu Hạnh Phúc (Journal of Happiness Studies) vào tháng 1 năm 2017. Đây là tạp chí quốc tế ISI uy tín xuất bản bởi nhà xuất bản Springer Netherlands, xếp hạng Q1 (top 25%) trong trong cả danh mục ISI (Social Sciences, Interdiciplinary) và Scimago-Scopus (Social Sciences). Bạn đọc có thể xem bài báo tại: http://link.springer.com/article/10.1007/s10902-017-9851-4

 

Lý thuyết và bằng chứng thực nghiệm cho thấy bất bình đẳng về mức sống có tác động tiêu cực và trong một số ít trường hợp là tích cực tới sự hài lòng cuộc sống của người dân. Bất bình đẳng có tác động tiêu cực bởi nó có thể gây ra các ngoại ứng xã hội tiêu cực như sự căng thẳng xã hôi, giảm thiểu sự gắn kết xã hội và gia tăng tội phạm. Hơn nữa bất bình đẳng hàm ý có nhiều rủi ro về mức sống có thể xảy ra với mọi người. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bất bình đẳng có tác động tích cực nếu người dân nhìn đó như một cơ hội tốt để dịch chuyển xã hội (social mobility: thay đổi thu nhập, công việc, địa vị). Người dân cảm thấy hài lòng với bất bình đẳng bởi họ nghĩ rằng họ có sẽ có thể cải thiện mức sống khi thấy những người xung quanh mình trở nên giàu có hơn.

Với sự kết hợp dữ liệu từ Cuộc Điều Tra Người Cao Tuổi Việt Nam và Cuộc Tổng Điều Tra Nông-Lâm-Thủy Sản năm 2011, TS Trần Quang Tuyến cùng các cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu về tác động của bất bình đẳng (đo bằng mức chi tiêu tiêu dùng đầu người) ở cấp xã tới chất lượng cuộc sống (sự hài lòng cuộc sống hay hạnh phúc) ở người cao tuổi ở nông thôn Việt Nam. Kết quả phân tích hồi quy từ nghiên cứu này cho thấy rằng những người già sống ở các xã bất bình đẳng cao có xu hướng tự đánh giá mức hài lòng cuộc sống thấp hơn, ngay cả khi mô hình hồi quy đã kiểm soát các thuộc tính cá nhân và hộ gia đình. Điều đó hàm ý rằng bất bình đẳng có tác động tiêu cực tới chất lượng cuộc sống của người cao tuổi ở nông thôn. Các kết quả nghiên cứu là tin cậy với các chỉ định mô hình kinh tế lượng cũng như các thước đo bất bình đẳng khác nhau. Kêt quả nghiên cứu ủng hộ quan điểm rằng nông thôn Việt Nam là một xã hội kém linh động ( a less mobile society). Nghiên cứu cũng cho thấy tác động của bất bình đẳng là mạnh hơn với những người cao tuổi là người nghèo hoặc nông dân. Nghiên cứu cũng cho thấy điều kiện kinh tế và sức khỏe là những nhân tố quan trọng quyết định hạnh phúc của người cao tuổi ở nông thôn Việt Nam. Các phát hiện nghiên cứu có hàm ý chính sách rằng các chính sách hỗ trợ người cao tuổi nên tập trung cho người nghèo và nông dân bởi chất lượng cuộc sống của họ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi tình trạng bất bình đẳng.